Barbaros Hayreddin Paşa

Barbaros Hayreddin Paşa veya gerçek adıyla Hızır Reis (1478; Midilli - 4 Temmuz 1546; İstanbul), Osmanlı İmparatorluğu'nun ünlü denizcilerinden, kaptan-ı derya olarak Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk kaptan paşası ve 25. kaptan-ı deryasıdır. 16. yüzyılda gerçekleştirdiği seferlerle Akdeniz’de Osmanlı egemenliğini pekiştirdi; öyle ki bu deniz, bazı tarihçilerce bir Türk gölü olarak anıldı.[1] Ayrıca Osmanlı Devleti'nin deniz politikasına ve Tersane-i Amire'ye (Haliç Tersaneleri) nizam verdi.

Barbaros Hayreddin Paşa'nın asıl adı Hızır Reis'tir. Ona, "dinin hayırlısı" anlamına gelen Hayreddin adını, Osmanlı Devleti'ne yaptığı hizmetinden dolayı Padişah Yavuz Sultan Selim verdi.[2] Barbaros ismi ise aslında ağabeyi Oruç Reis'e aittir; ancak onun ölümünden sonra kendisi tarafından da kullanılmıştır. Bazı tarihçiler bu ismin Oruç Reis'e kızıla çalan sakalı yüzünden verildiğini (barba: sakal, rossa: kızıl) söylerken, Halil İnalcık bu ismin "Baba Oruç" lakabının bozulmasından oluşmuş olabileceğini söylemektedir.


Kaynakça: 

1.TİMOÇİN, Tayfun. "Akdeniz hiçbir zaman bir Türk Gölü olmadı". www.hurriyet.com.tr. Erişim tarihi: 25 Eylül 2021.
2.TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 5, sayfa: 65-67

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Barbaros Hayreddin Paşa Hızır Reis

Resim
25. Osmanlı Devleti Kaptan-ı Deryası Görev süresi 6 Nisan 1534 - 28 Haziran 1546 Hükümdar I. Süleyman Yerine geldiği Kemankeş Ahmed Paşa Yerine gelen Sokullu Mehmed Paşa Kişisel bilgiler Doğum Yakub oğlu Hızır  Yılı  1478 Yeri  Midilli Adası, Osmanlı İmparatorluğu Ölüm 5 Temmuz 1546 (68 yaşında) İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu Milliyeti Türk Akraba(lar)     Babası:  Vardarlı Sipahi Yakub Ağa Kardeşleri: Oruç Reis, İshak Reis, İlyas Reis Çocuk(lar) Kara Hasan Paşa Mesleği Denizci, Asker Dini İslam Askerî hizmeti Takma adı Barbaros, Hayreddin Bağlılığı Osmanlı İmparatorluğu (1498-1546) Hizmet yılları 1498-1546 Rütbesi Kaptan-ı Derya Amiral Komutası Osmanlı Donanması Çatışma/savaşları; Cezayir Savaşı (1516) Tunus’un Fethi (1534) Preveze Muharebesi (1538) Nice Kuşatması (1543)
Devamı

Barbaros Hayrettin Paşa Kitapları ve Hakkında yayımlanan kitaplar

Resim
Kitapları; Gazavat-ı Hayrettin Paşa - Türk Edebiyat tarihinin ilk otobiyografi denemesidir. Eserin baş tarafında da belirtildiği gibi Barbaros Hayreddin Paşa biyografisini Seyyid Muradi'ye yazdırmıştır. Kanuni Sultan Süleyman bir gün Barbaros Hayreddin'i huzuruna çağırmış ve ferman etmiş: "Bre Hayrettin bir kulun ömrüne bu kadar az zamanda bu kadar çok fütuhat düşmez. Bana ister manzum ister mensur bir eser yaz ben de hazine-i amiremde saklayayım ki bizden sonra gelecek nesillere ibret ve ders olsun." Bu ferman üzerine kendi söylemiş, Seyyid Muradi yazmıştır. Ayrıca Gaye-el Mûna diye bir kitap daha yazdı. Eserin müellifi, muhtemelen XV. yüzyılın son çeyreğinde doğan ve bahriyeden yetişen, 1525’te yazılmış olan Kitâb-ı Bahriyye’nin telifinde görev alan, daha sonra Kaptanıderyâ Barbaros Hayreddin Paşa’nın hizmetine giren Murâdî mahlaslı şair Seyyid Murad’dır. Hammer’in eserin yazarı olarak Sinan Çavuş’u göstermesi (V, 4, 6) doğru değildir. Murâdî’nin Barbaros’un yanında...
Devamı

Preveze Deniz Savaşı ve Barbaros Hayreddin Paşa

Resim
Osmanlıların Akdeniz’deki denetiminin artması üzerine, Papalık, Venedik, Ceneviz, Malta, İspanya ve Portekiz gemilerinden oluşan bir "Haçlı donanması" kuruldu ve başına Andrea Doria getirildi. Osmanlı donanması ile Haçlı donanması 1538'de Arta Körfezi önlerinde karşılaştı. Haçlıların 600'den fazla gemisi vardı. Bunun 308'i harp teknesi olup, 120'si en büyük oturak gemileriydi. Haçlılar donanmaya on binlerce forsadan başka 60 bin asker bindirmişlerdi. Hayreddin Paşa komutasında ise 122 kadırga ve forsalar dışında 20 bin asker vardı. Toplamı 80 bin kişiyi bulan bir deniz savaşı daha önce hiç görülmemişti. Savaş sonucunda haçlı donanması 128 gemisini kaybetmiş, 29'u da Osmanlı denizcileri tarafından ele geçirilmişti. Hayreddin Paşa hiçbir gemisini kaybetmezken 400 kadar leventi savaşta ölmüştü. Hayreddin Paşa, tarihe Preveze Deniz Savaşı olarak geçen savaşın mutlak galibiyetini Osmanlı Devleti'ne kazandıran Kaptan-ı Derya olarak adını tarihe yazdıracaktı....
Devamı